Where did you sleep last night, Kurt Cobain ?

Nirvana với Kurt Cobain có phải là một trong những thứ âm nhạc day dứt nhất trên dòng chảy mainstream Rock đương đại những năm 80s - 90s. Từ những Smell Like Teen Spirit cho đến những Heart-shaped box, Come As You Are - tất cả thảy có phải là những lời ca sâu đắm của một con người trầm cảm và nhiều cảm xúc - Kurt Cobain.

Giọt nước làm tràn li, 8/4/1994, người ta tìm thấy anh tự sát với một phát súng vào đầu. Cái tuổi 27 ấy cũng là một con số định mệnh đối với nhiều gương mặt đại tài khác trong âm nhạc.

Nhiều người đã khóc, có lẽ thế, khóc cho một trong những gương mặt sáng tạo nhất trong thời kì của anh, thứ âm nhạc anh tạo ra có lẽ sẽ mãi mãi là tuyên ngôn của giới trẻ thời đó, giới trẻ sau thời hậu chiến, một thế hệ mà với người Mỹ người ta gọi là "Thế hệ X", một thế hệ ngập ngụa trong ma túy, súng đạn, và nhạc Rock.

Trong những album của Nirvana, có lẽ tôi thích nhất cái "MTV unplugged in NY", album tập hợp không nhiều bài đỉnh cao, chỉ là những ca khúc bình thường ít dc thiên hạ chú ý (đặc biệt là đối với đám nghe nhạc theo trào lưu). Nói là unplugged nên ta thấy Acoustic chiếm điểm mạnh (mặc dù Live ko hoàn toàn unplug theo đúng nghĩa của nó). Nirvana cũng chơi cover lại một số nhạc phẩm của thiên hạ, trong đó có "Where Did you sleep last night", một khúc folk cổ của Mỹ.

Unplugged, khán giả và band nhạc gần nhau hơn bao giờ hết, với những cây nến bập bùng, với những tiếng thở đều, không khí im lặng như một đám tang, và mỉa mai thay, đó có lẽ là một live show dạng Requiem của Mozart vậy, một khúc cầu hồn cho Kurt Cobain. Kurt khi đó, với một gương mặt không bao giờ nở một nụ cười, đã dùng những cây đàn guitar của mình, cùng Nirvana, dạo lại những thuở ấu thơ không bao giờ tàn trong tim anh.

Where Did You Sleep Last Night kết thúc show âm thầm và trọn vẹn. Gảy dạo những khúc accord nhấn nhá và day dứt, Kurt cất lên tiếng hát trong chất giọng nhừa nhựa nhưng đầy tâm tư (ko như chất giọng nháp nhúa có tính dơ dáy của Alice In Chains, một đồng nghiệp Grunge với Nirvana) :

"My girl, my girl, don't lie to me
Tell me where did you sleep last night
In the pines, in the pines, where the sun don't ever shine
I would shiver the whole night through
My girl, my girl, where will you go
I'm going where the cold wind blows
In the pines, in the pines, where the sun don't ever shine
I would shiver the whole night through"

Tiếng guitar lộn xộn và chen lẫn với tiếng bass mỏng manh và giòn tan.

"Her husband, was a hard working man
Just about a mile from here
His head was found in a dried up well
But his body never was found"

Lời nhạc đơn giản. Nhạc vẫn đều đặn những khúc gảy accord, bass nhẹ bẫng, đôi lúc nền nhạc llộn xộn và rối bời. Cho đến những phút giây cuối cùng, khi Kurt Cobain thét lên những tiếng thét đầy bi thương như một nỗi niềm chất chứa đã đến lúc phải giải thoát. Sự run rẩy, sự dằng vặt đã dc đẩy lên đến tận cùng.

Giải thoát. Đúng thế, Kurt Cobain đã chọn con đường ngắn nhất để giải thoát khỏi mớ hỗn độn của cuộc đời mình (ma túy, bệnh tật, sự dày vò với gia đình, ám ảnh về cái chết), anh tự sát. Với một phát súng vào đầu.

Tôi không đánh giá con người anh qua hành động đó. Chẳng phải một con người đầy rẫy dũng khí như Hemingway cũng đã cho một phát súng săn vào đầu để tự tử ấy sao. Người ta có thể gọi anh, Kurt, là một thằng ngu, một thằng yếu đuối, một thằng tự kỉ, nhưng có ai quan tâm. Và lẽ hiển nhiên, thứ âm nhạc mà anh tạo ra sẽ mãi mãi là minh chứng cho một thế hệ, một thế hệ nhớp nhúa và ngập ngụa trong sự giả tạo của cuộc đời.

RIP, Kurt Cobain.

Thứ ba, ngày 6 tháng 4 năm 2010.