Chủ Nhật, 5 tháng 12, 2010

Thứ 7 với Harry Potter 7

Chiều, giờ cao điểm, bụi mù, chạy lòng vòng quanh công viên Hoàng Văn Thụ hai lần mới tìm ra nơi cần đến. Chửi thầm trong bụng, mẹ kiếp, Nhà Xe, cứ tưởng lớn lắm chứ. Khi nghe Q nói, đầu tôi hình dung ra một tấm bảng Trung Dũng to oành, màu mè diêm dúa, với những ánh đèn lấp láy liên hồi, trưng ra những cơ ngơi nào xe nào cộ, người vắng - bóng xe nhiều. Nào ngờ.

Cửa hàng hẹp chật như hũ nút, đông người, xe chắc đi tản cư. Hàng hóa đóng thùng văng tứ tung. Nền gạch đen và nhớp nháp. Tôi nhanh nhảu hỏi một gã trai về thứ mà Q gửi từ Buôn Mê về - một đống sách cũ, bèm nhèm, mốc meo.

Lấp bấp nói lộn số điện thoại, gã trai liếc mắt và hỏi gặng lại, hên là trí nhớ u uẩn lại kịp nhanh bừng sáng. Đem sách về, gói trong một bọc ni lông mỏng tanh, hôi mùi nhớt.

Má mình chửi sau khi liếc sơ qua gói sách : Mịa, tao nhớ hồi đó tao đã có cuốn này rồi (Như thế bình minh của Roblex), mà mày cứ mè nheo đòi bán vì tanh mùi gián, vì hôi mùi bụi, vì cũ kĩ, thế là tao tống khứ cho đám ve chai, bây giờ mày lại lôi một cuốn i như đúc (nghĩa là cũng cũ kĩ, tanh mùi gián) về. Mày đang trêu tao à ?

Tôi cười trừ và tự hỏi : Hồi đó là hồi nào ?

Tôi đang cố nhớ lại trong khi rảo chân vào cái phòng chiếu to đùng của Galaxy Nguyễn Trải, hôm nay đông, cứ tưởng người ta mải mê ở nhà xem đá bóng. 8h là chiếu, người ta nói thế, tôi đồ rằng phải đến 20 phút sau cái logo 20th century Fox mới hiện lên cho đúng nghĩa, đám người vô trễ thi nhau lướt qua màn hình, để lại những vệt đen cho văn hóa đúng giờ ở xứ ta.

Phim bắt đầu với một cú cận cảnh đôi mắt, một lời hứa hẹn của Bộ Trưởng Bộ Pháp Thuật, một thứ tréo nghoe với toàn bộ câu chuyện, nhưng lí thú với cái cách mà mọi giá trị, mọi lời tuyên ngôn được họ đặt ra hoàn toàn sụp đổ trước cái bóng quá lớn Voldermort án ngữ. Cái bóng của Chúa tể Hắc Ám, của kẻ-mà-ai-cũng-biết-là-ai-đấy. Của cái Ác.

Tôi cười ngay từ phút đầu tiên. Vì cái lời hứa hẹn ‘sẽ bảo vệ mọi người’ vừa mới đây của vị Bộ trưởng lại được nối tiếp bằng những dự cảm, lo âu về một thời kỳ đen tối đang đến, một người bị giết. Con rắn Nagini chồm vào màn hình.

Phim u ám. Với cái tone màu đen kịt của nó. Với cái thứ âm thanh ồn ã tạo nhịp điệu tiết tấu dồn dập không ngừng xuyên suốt phim, với những tiếng radio và tạp âm len lỏi xuyên suốt hành trì cứu thế của HP. Duy có lẽ còn đâu đó những nét chấm phá mang lại thứ tình cảm ấm áp, với tone màu tươi hơn, sáng hơn, khiến cho phim còn đó những khoảng lặng tách biệt khỏi những bắn phép liên hồn, những máu, những cú liếc và những cơn hằn giọng, những máu và nước mắt.

Người ta gọi HP7 là một 'road movie', có nghĩa là toàn bộ bộ phim xoay quanh một chuyến hành trì xa nhà, một chuyến đi chẳng biết về đâu, một chuyến đi thay đổi mọi thứ. Lạy Chúa, nhờ thế, tôi có thể thoát khỏi những không gian bức bối trong tòa lâu đài Hogwart như những phần trước. Nay, những cảnh toàn được trưng dụng như một biện pháp nhằm miêu tả cái sự vô tận và (mỉa mai thay) bế tắc của chuyến đi,hơn nữa, thời gian trôi qua, bốn mùa biến đổi và muôn vật cũng nhòa dần cùng những sắc màu bên trong, như một mạch ý ngầm bổ trợ cho diễn biến tâm lý của nhân vật.

Song le, theo tôi, nhân vật luôn là một thứ nhạt nhòa trong các bộ phim Harry Potter. Mọi thứ tính cách nhân vật không bao giờ phát triển một cách đúng đắn mà cứ phải nương nhờ vào mạch truyện đưa đi. Hoạt động nội tâm chưa rõ nét, ngôn ngữ nhân vật được xài xể triệt để nhắm 'nói' lên tính cách nhân vật. Phần vì dung lượng phim ảnh khá ngắn để lôi ngồn ngộn cà diễn biết câu chuyện lẫn diễn biến nhân vật vào bên trong.

Việc chia cắt làm hai phần có lẽ cũng để khai thác hết mọi dung lượng câu chuyện cần phải có, cần phải giữ. Có lẽ, phần này là phần đầy đủ nhất, và theo tôi, tôn trọng tác phẩm gốc nhất - cho dù với một tác phẩm chuyển thể. Có lẽ vì đây là một bộ truyện, một thứ hổ lốn với quá nhiều chi tiết kết nối giữa các phần. Và việc giữ sao cho i xì nguyên bản là điều có lẽ là khôn ngoan nhất.

Tuy nhiên, việc chia làm hai phần cũng phần nào mạo hiểm, làm sao để người ta có thể đẩy mọi kịch tích và nút thắt ở đoạn kết phần này, nhưng vẫn để dành chúng cho phần tiếp theo. Làm sao nó có thể khơi gợi lên một thôi thúc để khán giả tiếp tục đồng hành ở phần hai. Mạo hiểm. Tôi thấy mạch phim đều đặn, ừ thì dồn dập thì có đó, nhưng gắn kết không đúng, sự bắt nhịp lẫn nhau không hoàn hảo, mọi thứ trôi qua cứ như không. Có lẽ đó cũng là mạo hiểm cua Rowling khi cố gắng đưa quá nhiều diễn biến vào truyện, nhưng chưa đủ đô, chưa đủ độ chín để người ta có thể nhớ lâu về chúng.

Phim nghiêm trọng, có những đứa trẻ đã khóc toáng lên và ba má chúng lật đật đưa về trong những ánh mắt khó chịu từ khán giả. Quá nhiều người chết, và điều đó khiến câu chuyện trở nên nhàm chán. Có lẽ một áp lực cho chính mình của Rowling, một kì vọng rằng ra đây sẽ càng ngày càng trưởng thành trong cách viết khiến Rowling đi sai đường, từ một câu chuyện trẻ em thú vị và chân thật, càng ngày bộ truyện càng đẩy cao tính 'nghiêm trọng' phần nào giả tạo của nó lên, đẩy quá nhiều nhân vật vào, và có lẽ không thể khai thác thêm gì từ họ nữa, Rowling đẩy họ đến cái chết. Có lẽ, cái chết không phải là thứ duy nhất làm nên độ nặng, độ trưởng thành của một tác phẩm. Và vì thế, cái không khí u tối trong câu chuyện chỉ làm nên từ những chi tiết, những thứ bề mặt nhiều hơn là từ bên trong. Lên phim, vì sự đồng bộ giữa hình thức và nội dung đòi hỏi đạo diễn phải che phủ bằng một tone màu tối, nhưng tôi vẫn thấy những yếu điểm, những hành động không cụ thể, những thứ nửa vời, những máu và nước mắt giả tạo.

Tôi hoàn toàn không thích diễn xuất của Daniel, những đoạn nổi giận của anh được biểu lộ trăm lần như một, những đoạn gầm lên hằn học cứ như nhau, lập đi lập lại. Emma Watson có phần khá khẩm hơn, nhưng sự non nớt vẫn có thể thấy rõ với những đoạn diễn vẫn còn khá đơ và giả. Rupert Grint là người tôi khoái nhất, không hiểu vì sao.

Phim kết thúc, thời lượng dài hơi khiến tôi mệt mỏi, cộng thêm việc có vài thằng cha có lẽ đi xem phim chỉ để khoe mẽ cho bạn gái hắn là ta biết hết mọi thứ về Harry Potter - nên cứ bô bô giữa phim rằng thằng này thế này thế nọ, con nọ thế này thế kia. Ừ thì tao biết cái thằng trắng nhác lỗ mũi kì dị đó là Voldermort rồi, cần gì mày phải hét toáng lên như thế.

Chạy trong gió, ngang qua những cô gái điếm nháo nhác trên cầu, tôi lại thấy lòng bình yên lạ. Và tôi nhớ ra được những khoảnh khắc Hồi đó, những khoảng khắc hồn nhiên không tì vết, những khoảnh khắc sống trọn nhất, với những huyễn hoặc, đam mê, những cuốn Harry Potter mỏng dính mỗi tuần, một anh chàng phù thủy trẻ với một vết sẹo hình tia chớp, hồn hậu, say mê.

Và rồi tôi chợt hát một bài hát cũ xưa, ám mùi bụi của Willie Nelson :

On the road again
Just can't wait to get on the road again.

Những cô điếm nghiêng nghiêng quay đầu.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

‘Làm thế nào để tìm lại được tóc đã rụng’

  ‘Làm thế nào để tìm lại được tóc đã rụng’     Người Đức có khái niệm Umwelt dùng để miêu tả cảm giác tồn tại giữa th...